---, 1 ê平凡êsit, tī營隊第4工參觀Taⁿ米坑(桃米社區) ê, kā góan做解說ê服務. 生活化ê用語, 樸實ê外表, chhōe真久ê民間社會力, lèng-lèng tī góa面頭前, chit-chūn góa chiah, beh解決政治問題iah是台灣beh起國, 關鍵是政治力對決, 是社會力, 是人民自主組織ê力量.

 

Behchìn, 講實--ê, 期待無jōa, lín mā lóng, 中華民國ê『社區總體營造』lóng真死板(kāng款規格ê khanpang......), lóng是頂kôan決定, ē-kha執行.

 

Thàu, chān in重建ê新故鄉文教基金會, 用『幻燈片』kā góan說明. chiâⁿgông-gôngtùn-tùn, soah愈聽愈有精神, 心內chhek 1 ē! In nah ē hiah有意識, 特別強調社區重建tio̍h靠社區ê, in kan-taⁿ是輔導, 主體是社區!

 

E-po͘安排解說員chhōa góan sì-kè行行看看--leh. Chìn前參觀鶯歌hui-á博物館, 解說員慣勢公開場合講台灣話, 北京話koh oan-ns bē hàu-ko͘--, che當然bē-tàng完全怪--in, siáng m̄是受chit款變態教育大hàn--ê? 因為án-ne, e-po͘ ê解說員bē kài期待, koh再講, Taⁿ米坑921重建做kah chiah出名, 觀光客1 ē chē, tō算初初用台語講, 到尾--á百面ē hō͘人客牽--.

 

日頭赤iāⁿ-iāⁿ, 無眠床thang the, hioh-tàu hioh kahkài爽快, iáu gōnggōng, tōtio̍hteh hoah:「解說員到--a, ta̍k-ê khah--leh.」 「Nah ē hiah? Nah hiah準時? 草地人khah êng ê......」心內se̍h-se̍h, chiu sa-bui sa-bui ǹg ē-kha--, tio̍h 1 ê『很沒殺傷力』ê--á, tō chioktàu-tīn hit, hām設想--êkâng,Kámche是充滿意外ê 1 kang?Góa心內án-ne teh.

 

I自我紹介, 講姓官. Chit-chūn iáu kài, góan先去 i tah êá泡茶, góa心內iáu teh:「坐坐--leh tō bēthang出去看--a.Nah--, i:Lín chitmā teh怪奇, kohhit-lō特別注文tio̍h用台語解說--ê!Góan iáu tehbeh án-chóaⁿ kā, ikoh:「最近有kóa觀光客要求góan tio̍h-ài講北京語, lín認為án-ne kám tio̍h?Góan順勢表達立場:「無--no͘h! Án-ne nah tio̍h! Beh了解Taⁿ米坑, 當然mā tio̍hlín êchiah bat ēhia; lánbeh了解法國『羅浮宮』ê mi̍h-kiāⁿ, mā tio̍h用法語chiah thangkài chē, koh再講......Ikah頭一直tìm, 嘴角ê笑面, 應當本chiâⁿ tō án-ne, m̄-koh自信無夠, chit-má經過góan chiah-ê大學生『加持』了後, koh khah chāi--a!

 

食茶ná káng,「做生態村beh保護地球, mā m̄beh保護4-kha-á, 是為tio̍h lán ka-tī!」險險áchak--tio̍h, nah有人án-ne--ê?Taⁿ米坑有占台灣2/3ê 4-kha-á, 1/3ê chhân-eⁿ, --siáⁿ, 其他所在出1項特有種tō kā góan拚倒--a, góanche是為tio̍h ka-tī beh生存, beh hō͘人來看góan社區是án-chóaⁿ teh pháng--ê. 所在若chhòng hō͘ sù, 人自然tō óa--, góa chit-ê生態池, ia̍h無特別chhòng án-chóaⁿ, 4-kha-á tō ka-tī--a!」 「Ka-tī? M̄--ê-o͘?Góan lóng chhoah 1-tiô,「飼? a̍h ē? 極加是kóa保護措施, hō͘暗光鳥食 i bē tio̍h, án-ne niâ--lah!

 

Che大自然ê通道若通, 4-kha-á tō ē chhōe tùi chia. ---, chia號做生態池, bē--lah, hām外口世界無流通, 1窟活--lah.I kohleh:Lánê社會mā kāng, tòa tī大都市--nih, ta̍k口灶ka-tī形成孤島, án-ne--, 久無流通, 莫怪chiok chē問題. Góan Taⁿ米坑bòai像外口án-ne, 1間民宿變做1 tè孤島, ka-tī ê所在圍起來做生態村, án-ne久長, koh tio̍h專工chhiàⁿ人顧, góan chit-má án-ne hō͘通道ē sio, 生物自然---, png in ê福氣, góan mā----a.

 

I簡單ê話語有chiokê思考, chē俗語tī chit-chūn--來有iáⁿ是活lèng-lèng, in Taⁿ米坑éng-chūn m̄知有chiah chē, ē-sái講是「phâng金碗做乞食」. I ná, góan ná khû tī生態池á邊看4-kha-á, hō͘-kòai(莫氏青蛙), chio̍h-kàng(貢德), chheⁿ-io(金線蛙) hām chúi-ke(虎皮蛙), lim--êná teh回甘, iêmā ná teh回想.

 

「好! 3--a, 日頭khahhiah--a, lán來行行--leh.」 「I--neh.Góa心內chiâⁿ意外.

 

Tāi, góan去草lám-á, Taⁿ米坑有kúi-nā jiah lám-á(溼地), ---生特別kí 1知算溪道iah圳溝--ê, he tōiê通道, 有通道, chiah ē變活水, 動物á chiahsì-kèê. liû-lông hip相了, góan bih入去1 jiah用竹á tah ê4-kha-á」亭á hioh. Ichein工兵班做--ê, --á ê便所無像一般觀光區流動便所臭kāⁿ-kāⁿ, hō͘óa--, 顛倒拚kah chiokkhì--ê, 穩當khai bē-chióteh維持, 1 ē kā, chiahche māin社區重建ê phiat----『擴大內需, 社區共榮』, 原來重建委員會1月日用5~6kho͘ chhiàⁿ年歲khahê a-sáng來拚掃, chiah-ê a-sáng tī社會--nih勞動價值khah kē, áchit-lō方法hō͘ insit頭做, kohtām-po̍h-áthang, siōng重要--ê, hō͘ in對社區ê認同加強, kui-ê社區tín---, bē lóng chió數人teh bú nia.

 

Oah,『擴大內需, 社區共榮』若the̍h來用tī lán台灣, ká-ná mā ē, 資金留ē tiâu, ta̍k-ê koh有頭路, nah ē chiah簡單ê道理, 坐大位--ê siān想都想無?

 

頭殼koh iáu teh ká, 官先生--leh, koh chhōa góan ùi外口面看另外2/3無開放ê lám-á, 用『望遠鏡』看sió-phī-á (pī-á,『小鷿鷈』).

 

Koh--, góan去參觀地動記念館. kahbē tiâu, 室內空氣khah bē流通, 頭殼gông-gông, soah起愛khùn, , 來外口好--a,Ê-è!Chiau-hông發現1 êá頂有羅馬字, koh有標調----「地震ê縫」, 山崙包圍ê Taⁿ米坑, chhàng bē-chió gâu--¬!

 

「行, kahchiu--a, lán來用摸--ê.」官--ê電池êiáu chiâⁿê......i刺刻, góa身軀真thiám, m̄-koh頭殼chiok High, nǹg入去Chiau-hông--nih, 看官--ê beh chhōa góantoh. Góan 2隻車有khǹg---chhôan beh連線ê mài-khuh, ē tio̍h頭前車--nih Lí-iòng Ì-lîm Gî-chēng teh hì-hè, phīⁿ-tio̍h新鮮ê空氣, ta̍k-ê lóng----a.

 

路愈來愈細條, 車內真tiām, bē-su beh迎接聖地--leh. --a, 1 jiah有溪流ê所在, 原來是beh去摸la-á兼洗褲--lah, góan tī hia nah, sńg, hip. M̄kámchiah接近土地, 感受tio̍h自然tehkhùi, ta̍k-êbóng lóngsiáⁿ khùn, m̄-koh hipê時做ê Pose soah lóng kài活潑.

 

食暗了, 送官---tńg--, 經過hit-êá, i oan-na chiok熱情講, pái過路若嘴ta, beh泡茶chiah ka-tī, sè-jī! Bē-su故鄉êchiâⁿ厝邊hiah親切.

 

Ùi孤島效應, 生態村到社區主體ê重建力量, SOI7ê課程無意中soah---. Ná---生講--ê, 生態村bē-tàng變做孤島, ài hō͘流通. The̍h來看賴牧師講ê多元族群ê價值觀, kám m̄是真tùi-tâng? 若準Hō-lókap Hak-ngìn lóng kan-taⁿ關心個人ê, 互相無流通, án-ne生態, 台灣國--.

 

Taⁿ米坑用觀光thàn, m̄-koh限定ta̍k-kang進出ê人數, hō͘人客giú--, 台語文運動soah hō͘母語師資ê市場giú leh, 環保運動hō͘ Case giú leh, Taⁿ米坑為tio̍h kiáⁿá ê飯碗, 顛倒看kah khah hn̄g. 運動kám m̄oan-na behkui世人--ê? Lán teh chheⁿsiáⁿ? Án-ne kám m̄hām lán看無目地ê政客kāng, teh chhèⁿ 1ê輸贏?

 

Tō chhan像官---生講--ê, 所在chhòng hō͘ sù, 4-kha-á ka-tī tō ē óa--. 台語文運動kám有滿足群眾ê需要? 群眾siáⁿ-mihchūn àitio̍h台文? 若無, 莫怪lán bih tī研究室盡khùiteh研究文學, hē性命teh開師資班, lóng phah bē--. Taⁿ米坑ê人講, 生態無siáⁿ, beh hō͘人來看--ê, in hit款精神, kāngê道理, 台語文無siáⁿ, 注重--ê m̄是台文jōa有歷史傳承, lán beh hông--ê, beh kä母語chhōe--tńg-ê精神, beh hônglán án-chóaⁿ teh多元尊重!

 

Bat有詩人án-ne:「故鄉, 是出外人ê故鄉.Taⁿ米坑用ka-tī ê力量khiā---, hō͘ chē-chē出外ê少年人無koh再有故鄉(lóng tńg---a), 民間ê自主性若起--, koh需要台北新故鄉, mā bē koh有黃昏ê故鄉, lánkoh再出外, lán tō khiā tī ka-tī phahê田園--nih!

 

──TGB通訊》48(2003/9)


arrow
arrow
    全站熱搜

    台灣組合 發表在 痞客邦 留言(0) 人氣()